Interpelacja nr 4674 do ministra zdrowia w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku

Zgłaszający: Aleksandra Gajewska, Jarosław Urbaniak, Maciej Lasek, Franciszek Sterczewski

Data wpływu: 17-04-2020

Szanowny Panie Ministrze,

zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. i znajdującą się tam definicją pola elektromagnetyczne to pola elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach z zakresu od 0 Hz do 300 GHz. Pola elektromagnetyczne mogą być w środowisku sztucznie wytwarzane, a ich głównym źródłem są na przykład stacje elektroenergetyczne lub linie wysokiego napięcia o częstotliwości 50 Hz oraz instalacje radiokomunikacyjne, takie jak: stacje bazowe telefonii komórkowej i stacje nadające sygnał radiowy i telewizyjny, których zakres częstotliwości obejmuje 3 MHz-3000 MHz. W styczniu 2020 r. Komisja ds. Problemów Bioelektromagnetycznych Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie opublikowała rezolucję oraz opinię dotyczącą limitów pola elektromagnetycznego zakresu radiofalowego ustanowionych rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 17 grudnia 2019 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. Wybitni naukowcy, którzy są autorami tych dokumentów, jednoznacznie stwierdzili, że nowe ustalenia są zbyt radykalne oraz opierają się na niesprawdzonych hipotezach dotyczących budowy nowych sieci radiokomunikacyjnych. W związku z tym przedstawiają swoje uwagi oraz proponują szereg rozwiązań technicznych i organizacyjnych, które opisują następująco:

  • Pole elektromagnetyczne (PEM) o poziomie niższym od limitów określonych w przedmiotowym rozporządzeniu stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.
  • W miejscach gdzie pole elektromagnetyczne zbliża się do limitów, powinno zastosować się metody, których celem byłoby obniżenie poziomu pola elektromagnetycznego w środowisku.
  • Jeżeli samorządy lub operatorzy planują wprowadzić nowe systemy radiokomunikacyjne, to muszą działać tak, aby nie zwiększyć poziomu narażenia na PEM.
  • Władze w naszym kraju muszą szybko i skutecznie reagować na sytuacje wzrostu narażenia na pola elektromagnetycznego.
  • Zmiana dotycząca limitów PEM była zbyt szybka i nieprzemyślana.
  • Należy wykonać wiele badań rzeczywistych poziomu środowiskowych pól elektromagnetycznych po uruchomieniu sieci testowych lub w pełni funkcjonalnych w różnych okolicznościach. Tylko dzięki takim badaniom możliwa jest dokładna analiza i wyciągnięcie efektywnych wniosków. Na podstawie tych wniosków powinno się opracować katalog dobrych działań konfiguracji sieci radiokomunikacyjnych i lokalizacji anten nadawczych różnego typu, który zostałby przedstawiony operatorom i samorządowcom.
  • Do czasu przeprowadzenia odpowiednich badań i wyciągnięcia właściwych wniosków nowe limity PEM powinny zostać objęte vacatio legis przy kontynuacji stosowania limitów PEM obowiązujących w 2019 r.
  • Dzięki rzetelnym badaniom i analizom, a nie niesprawdzonym hipotezom należałoby doprowadzić do rewaluacji założeń przyjętych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia.
  • W rozporządzeniu należy uwzględnić wymagania grupy urządzeń radionawigacyjnych i radiolokacyjnych zarówno cywilnych, jak i wojskowych.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na wszystkie następujące pytania:

  1. Jak Pan Minister odnosi się do rezolucji i opinii Komisji ds. Problemów Bioelektromagnetycznych Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie?
  2. Czy Pan Minister zgadza się z zarzutami autorów rezolucji i opinii, którzy twierdzą, że nowe ustalenia dotyczące pól elektromagnetycznych są zbyt radykalne oraz opierają się na niesprawdzonych hipotezach?
  3. Czy Pan Minister rozważa w najbliższym czasie jakiekolwiek zmiany limitów pól elektromagnetycznych w środowisku?
  4. Czy Pana Ministerstwo planuje w najbliższym czasie jakiekolwiek zmiany w rozporządzeniu z dnia 17 grudnia 2019 r.?
  5. Czy planuje Pan zastosować rozwiązania, które proponują wybitni naukowcy w rezolucji i opinii Komisji ds. Problemów Bioelektromagnetycznych Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie?
  6. W jaki sposób służby państwowe kontrolują i sprawdzają sposoby właściwego utrzymania poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku w naszym kraju?

Z wyrazami szacunku